DAVUL

Altayca, Sagagca ve Koblayca'da eski Türk çalgı adı Tüngür'dür. Şaman davuludur. Çeremisçe'de tümür davul demektir. Türk-Moğol kabileleri ise davula bar-par diyorlardı. Davul adı bütün Türk lehçelerinde vardır.

Karadeniz yöresinde kullanılan davul Anadolu'nun diğer yörelerinde kullanılan davulun benzeridir. Sesinin daha kıvrak ve tiz çıkması için küçük tipte yapılır.

Karadeniz yöresinde davul iki türlü çalınır.

1- Kol dirseğini 1-2 cm, geçecek şekilde davulun kayışı kola geçirilir ve davul döndürülerek kayışın koldan kaymaması için sıkıştırılır. Orta parmak ve yüzük parmağı çubuğun içine girer baş parmak kasnağa bağlı küçük meşinin içine sokulur ve elin kasnakla teması sağlanır. Tokmak diğer elin avuç içinde tutulur.

2. Çubuğun ve tokmağın aynı yüzeyde beraber olarak çalınmasıdır. Genellikle Trabzon'un Araklı ve Sürmene ilçelerinde görülür.

ZURNA

Doğu Karadeniz Bölgesinde kullanılan zurnanın sesinin daha kıvrak ve tiz çıkması için Anadolu'nun diğer bölgelerinde kullanılan zurnalardan daha küçüktür.

Türkiye'de üç çeşit zurna vardır.

1-   Kaba Zurna (Trakya ve Tokat)

2-   Orta Zurna (Hemen hemen her yerde)

3-   Zil Zurna (Karadeniz)

Zurnalar, erik, ardıç, sarmaşık ve dişbudak ağacından yapılır. 23-25 cm uzunluğunda, ağız kısmı (FERMENE) 5,5-6 cm. çapında, kamışın takıldığı ağız kısı ise 1,5 cm. dir. Bu kısma ZİVANA denir. İç delik 9 mm'lik nota delikleri ise 8 mm. lik matkapla delinir. Biri arkada yedisi önde olmak üzere sekiz nota deliği vardır.

Selim CİHANOĞLU

Başöğretmen Halkbilimci Araştırmacı- Yazar

Koleksiyoner