Hıdırellez 5 Mayıs 2016 perşembe akşamı başlıyor 6 mayıs cuma günü ikindi vakti bitiyor. Peki, Hıdırellezde dileklerin kabul olması için neler yapılır, o gün nerelere dikkat edilir ve neler yapılmaz? Hıdırellez akşamı gül ağacının altına dilek bağlama nasıl yapılır duası nasıldır ve tam vakti nedir? Hıdırellezde neler yapılması gerektiğini sizin için derledik.
Hıdırellez günü Hazreti Hızır’ın İlyas peygamber ile buluştuğuna inanılır. Bu sebeple de hıdırellez günü yabancılara kucak açmak ve isteklerini reddetmemek gerekir. Zira Hızır’ın farklı suretlerle hıdırellez günü insanlara göründüğüne inanılır.
Hızır ve İlyas’ın bir araya geldikleri gün olan Hıdırellez’de her türlü dileğin onlar tarafından yerine getirileceğine inanılıyor. Bu nedenle çeşitli dilekler için çeşitli ritüeller gerçekleştiriliyor.
Hıdırellez günü, doğa ve insan sevgisi çok önemlidir çünkü Hızır ve İlyas, insanları, doğayı, iyiliği ve cömertliği seven, bereketin simgesi olan, kutsallıklarına inanılan dinsel varlıklardır.
HIDIRELLEZDE NELER YAPILIR? GECESİNDE GÜL AĞACINDA DİLEK TUTMA
Hıdırellezde neler yapılır sorusunun en temel yanıtı ile başlayalım. Gül ağacında dilek tutma nasıl yapılır? Gül ağacı seremonisi ve dileklerin asılması Hıdırellez akşamında olur. Hıdırellezde dileklerin kabul olması için gül ağacının dibine şekiller çizilir notlar bırakılır. Hıdırellez sabahı da ilk iş gül ağacının dibine gidilir ve o notlar alınıp suya bırakılır.
HIDIRELLEZ GECESİ DİLEK DİLEME NASIL YAPILIR?
5 mayıs perşembe günü akşam ezanı vakti gül ağacında dilek dileme zamanıdır.
Gül dallarına paralar asılır. (Eskiden kese içine para dikilip gül dibine gömülürmüş.) ya da açık cüzdan bırakılır. Dilekler bir kağıda yazılıp asılabileceği gibi şekil olarak da gül ağacının altına çizilebilir. Ev isteyen ev resmi araba isteyen araba resmi çizebilir. Bunu küçük taşlarla yapabileceğiniz gibi toprakla da oluşturabilirsiniz.
Gül dallarına paralar asılır. (Eskiden kese içine para dikilip gül dibine gömülürmüş.) ya da açık cüzdan bırakılır. Dilekler bir kağıda yazılıp asılabileceği gibi şekil olarak da gül ağacının altına çizilebilir. Ev isteyen ev resmi araba isteyen araba resmi çizebilir. Bunu küçük taşlarla yapabileceğiniz gibi toprakla da oluşturabilirsiniz.
Hıdırellez akşamı asılan paralar ve dilekler 6 Mayıs 2016 cuma sabahı erkenden geri toplanır. Para cüzdana konulur ve yıl boyunca o para harcanmaz. Hıdırellez parası kişiye o yıl boyunca darlık ve parasızlık yüzü göstermez.
Hıdırellez’de yapılması gerekenler bu kadar değil. Anadolu’da Hıdırellez akşamında evdeki her kişi için yedi fasulye ya da yedi nohut ekilir. Kişilerin başına gelebilecek kötülüklerin ekilen bu fasulye ya da nohutlar gelmesi dilenir.
HIDIRELLEZDE DİLEK NASIL TUTULUR DUASI
Gül ağacında dilek tutarken yapmanız gerekenlere ek olarak bir de duasını okumanız gerekir. Hıdırellez dilek duası dilekler gül ağacına asıldıktan sonra yapılır. Hıdırellez dilek duası şöyledir;
Bismillahirahmanirahim
Bin bir adım bir adım /Allah bir adım adım / Kerim kerem Allah /Başımda bir duman var yardım eyle ya Allah / La ilaha illallah muhammeden resullullah yetiş imdadıma hızır ile Allah birsin sen kulla mişersin biz gibi kulların yardımcısı sensin hızır deryada erdim murada amin.
HIDIRELLEZ GÜNÜNÜN SABAHI NELER YAPILIR?
Hıdırellez’de sabah ilk iş yapılması gerekenlerin başında gül ağacının dibine gitmek vardır. Akşamında konulan para alınıp cüzdana yerleştirilir, yazılan dilek kağıtları da alıp suya atılır. Suya atılmasının sebebi kağıt ne kadar hızlı yok olursa dileğin o kadar hızlı gerçekleşeceğine inanılmasıdır.
Hıdırellez günü sabahında erkenden kalkılıp kapıların açılması da bir adettir. Bu sayede hane halkı Hızır’ın dağıttığı bereket ve bolluktan nasiplendiği gibi evdeki bekarlara da güzel kısmetler çıkar.
Hıdırellez günü, bazıları sabah gün doğarken kırlara, bağlara, bahçelere çıkıp buralarda Hızır’ın ayak izlerine basarak bolluğa ulaşmayı düşler.
HIDIRELLEZDE NİŞANLI ÇİFTLER NELER YAPAR?
Hıdırellez’in Anadolu’da süren geleneklerinden biri de nişanlı çiftlerle ilgilidir. 5 Mayıs günü (Nişanlılar arasında) oğlan evi, kız evine Hıdırellez Kurbanı, olarak süslenmiş bir koç gönderir. Bu kurban ertesi gün kesilerek birlikte yenir. Yemeğe çağırılanlar, çarşaf, havlu yemeni ve gönüllerinden kopan armağanlar getirirler. Getirilen armağanlar ipler üzerinde sergilenir.
HIDIRELLEZDE NELER YAPILMAZ?
Hıdırellez’de neler yapılır sorusunun yanında bir neler yapılmaz kısmı vardır. Eskiden beri süre gelen batıl diyebileceğimiz bir takım ‘yapılmaması’ gerekenler vardır. Bunlar şöyle;
*5 Mayıs akşamı evlenme çağına gelmiş kızlara bulaşık yıkattırılmaz.
*Hıdırellez günü, hiçbir yeşil dalından koparılmaz.
*Hıdırellez günü çamaşır yıkanmaz, ev temizlenmez ve iş yapılmaz. O günün bayram gibi olması ve çalışılmaması gerekir.
HIDIRELLEZDE NEDEN ATEŞTEN ATLANIR?
Hıdırellez günü yapılması gerekenlerin başında ateşten atlamak gelir. Hıdırellez’in en yaygın ritüelü budur ve ateşten atlamanın nazardan ve hastalıktan koruduğuna inanılır. Bu ritüel adeta Hıdırellez’le özdeşleşmiştir.
HIDIRELLEZ NE DEMEKTİR MANASI
“Hızır” ve “İlyas” kelimelerinin halk arasındaki telaffuzundan aldığı bilinen Hıdırellez, Türk dünyasının mevsimlik bayramı olarak “kış mevsiminin bitip, sıcak yaz günlerinin başladığını” müjdeliyor. Doğanın canlanmasının habercisi olarak görülen bu günde, Hızır ve İlyas’ın her türlü dileği yerine getireceği inanışı yaygın olarak kabul görüyor.
HIDIRELLEZ NASIL KUTLANIR?
Onların su kaynaklarında, kırlarda buluştuğunun düşünülmesi nedeniyle kutlamalar genellikle yeşillik, ağaçlık alanlarda, su kenarlarında, bir türbe ya da yatırın yanında yapılıyor. Bu gibi yerlere bu nedenle “Hıdırlık” da deniliyor. Hızır ve İlyas’ın kavuştuklarında Allah yolunda olmanın ve birlikteliklerinin verdiği sevinçle kuvvet bulduğuna inanılıyor.
HIZIR KİMDİR?
Hızır’ın kim olduğuna dair çeşitli görüşler var. Tasavvuf çevreleri Hızır’ı bir veli olarak kabul ettiği gibi, onun peygamber olduğunu düşünenler de bulunuyor. Onun ak saçlı, nur yüzlü, sakallı yaşlı bir adam veya dilenci, fakir kılığında göründüğüne inanılıyor. O zor durumdaki insanlara yardım etmesi, iyileri mükafatlandırıp, kötüleri cezalandırması, berekete ve bolluğa kavuşturması gibi özelliklerle biliniyor. Hızır’ın, “hayat suyu” içtiği için sonsuza kadar yaşayacağı da inanışlar arasında yer alıyor.
İlyas’ın peygamber olduğu konusunda ise genel kabul bulunuyor. Halk arasında kabul edilen inanışa göre, Hızır karaların ve havanın, İlyas ise suların hakimidir ve bu ikisi birleştiğinde, doğada var olan her şeye güç yetecek konuma gelinmektedir.
